ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەم

پارێزگای سلێمانی

-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1066ی زاینی، لە ناوچەی (هاستنگەر) هێزەكانی هەرێمی نۆرماندی بە سەرۆكایەتسی (ویلیامی ئازادكەر)، بەسەر هێزەكانی (هارۆڵد جۆدوینسۆن)ی پاشای ئینگلتەرادا سەركەوتنیان بەدەستهێنا، بەو هۆیەشەوە ویلیام چووە سەر كورسیی دەسەڵاتی ئینگلتەرا ‌و كرایە پاشا.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1793، (ماری ئەنتوانێت)ی هاوسەری (لویسی شانزەهەم)ی پاشای فەرەنسا، بەتاوانی خیانەتی گەورە لە سێدارە درا.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1854، نوسەر ‌و شانۆنامەنوس ‌و شاعیر ‌و ڕۆماننوسی ناوداری ئێرلەندا ‌و جیهان (ئۆسكار وایڵد) لە دایك بووە، كە ساڵی 1900 كۆچی دوایی كردوە ‌و لە ماوەی ژیانیدا چەندین بەرهەمی بەپێزی نوسیوە ‌و بەرهەمەكانی بۆ زۆربەی زمانە زیندووەكانی جیهان وەرگێڕدراون ‌و كاریگەریی زۆری هەبوە لەسەر پێشخستنی ئەدەب و هونەر لە ئەوروپادا.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1868، شاعیری ناسراوی گەلی میسر (ئەحمەد شەوقی) لە دایك بووە، كە چەندین بەرهەمی ناوازەی داناوە ‌و بە (میری شاعیران)ی عەرەب ناسراوە ‌و رۆڵی زۆری بینیوە لە پێشخستنی ئەدەب لە وڵاتانی عەرەبیدا، شەوقی ساڵی 1932 كۆچی دوایی كردوە.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1924، هێزەكانی سعودییە چوونە ناو شاری (مەككە)ی پیرۆز، لە پاش ئەوەی هێزەكانی (شەریف حسێن)ی ناوچەی نەجد بۆ شاری جەدە پاشەكشەیان كرد.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1933، (مەلیك فوئاد)ی پاشای میسر بڕیاریدا بە پێكهێنانی كۆمەڵگەی زمانی عەرەبی ‌و دواتر بارەگاكەی لە شاری قاهیرەی پایتەخت كرایەوە.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1945، ڕێكخراوی خۆراك ‌و كشتوكاڵی سەر بە نەتەوەیەكگرتووەكان دامەزراوە، كە بەڕێكخراوی (فاو) ناسراوە ‌و كار لەسەر پرسی خۆراك ‌و كشتوكاڵا دەكات لە جیهاندا.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1948، 16 دەوڵەتی ئەوروپا پرۆژەیەكیان بە ناوی (مارشاڵا) واژۆ كرد، كە ئامانج لێی پێدانی هاوكاریی ئابوری بوو لەلایەن ئەمریكاوە بە ئەوروپا، بۆ سەرلەنوێ‌ بنیاتنانەوەی ئەو وڵاتانەی ئەوروپا كە بە هۆی جەنگی دووەمی جیهانییەوە زیانێكی زۆریان پێگەیشتبوو.
-    پاش شەڕێكی ناوخۆیی چەندین ساڵە كە لە یۆناندا سەریهەڵدابوو، سەرئەنجام ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1949، كۆتایی بەو شەڕە ناوخۆییە هات كە بە هۆیەوە هەزاران كەس ببوونە قوربانی.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1965، (حەبیب بورقێبە)ی سەرۆكی تونس داوای لە حكومەتی ئیسرائیل ‌و فەڵەستینییەكان كرد دەست بە دانوستان ‌و گفتوگۆی ڕاستەوخۆ بكەن بە ئامانجی ئاشتی ‌و ئارامی.
-    بەهۆی چڕبوونەوەی شەڕی نێوان سوپای ئەمریكا‌و گەلی ڤێتنام، ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1967، لە 30 شاری گەورەی ئەمریكادا خۆپیشاندان ‌و ناڕەزایەتیی جەماوەری ئەنجامدرا ‌و تێیدا داوا لە ئیدارەی كۆشكی سپی كرا، كۆتایی بەو جەنگە بهێنێت كە لە ڤێتنام ئەنجام دەدرێت.
-    دوای مردنی (جەمال عەبدولناسر)ی سەرۆك كۆماری میسر ‌و بەڕێوەبردنی كاروباری وڵات لەلایەن (محەمەد ئەنوەر سادات)ی جێگریەوە بە وەكالەت، ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1970، سادات بە شێوەیەكی ڕەسمی وەكو سەرۆك كۆمار هەڵبژێردرا ‌و كورسیی دەسەڵاتی میسری گرتە دەست.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1978، كاردیناڵا (كارۆل فویتیالا) وەكو پاپای ڤاتیكان هەڵبژێردرا ‌و نازناوی یۆحەننا پۆڵسی دووەمی پێبەخشرا، كە ئەوەش بۆ یەكەمجار بوو لە مێژووی ڤاتیكاندا، كەسێكی بەدەر لە خەڵكی ئیتاڵیا، پۆستی پاپای ڤاتیكانی پێبدرێت.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1979، هێزەكانی سوپای ئێران هێرشێكی گەورەیان بۆ سەر گوندی (نەفسان)ی خۆرهەڵاتی كوردستان ئەنجامدا، كە بە هۆیەوە نزیكەی 50 هاووڵاتیی كورد گیانیان لەدەستدا.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1987، هێزە ئەمنییەكانی ڕژێمی بەعس لە عێراق 23 هاوڵاتی شارۆچكەی شەقڵاوەی سەر بە پارێزگای هەولێریان گوللـەباران كرد، كە لە پرۆسەیەكی ڕەشبگیردا لەگەڵا سەدان هاووڵاتیی دیكەدا دەستگیر كرابوون.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1991، (محەمەد نەجیبوڵڵا)ی سەرۆك كۆماری ئەفغانستان كە لایەنگری یەكێتیی سۆڤێت بوو لە ژێر فشاری هاووڵاتیانی ئەفغانستان ‌و لایەنە ناڕازییەكاندا دەستی لە پۆستەكەی كێشایەوە.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1992، لە ئەوروپا كۆنفرانسی یەكێتیی ڕوناكبیرە نیشتمانییەكانی كوردستان ئەنجامدرا، كە ماوەی دوو ڕۆژی خایاند ‌و تێیدا چەند ڕاسپاردەیەك سەبارەت بە ڕەوشی ڕوناكبیری لە كوردستاندا دەركرا.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1994، ئەنجومەنی نیشتمانیی كوردستان پرۆژە بڕیارێكی پەسەند كرد كە تێیدا گۆڕانكاریی لە سیستمی موچەی فەرمانبەرانی باشوری كوردستاندا كرابوو موچەی فەرمانبەران لەچاو عێراق زیادكرا.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 1998، پۆلیسی (سكۆتلاند یارد)ی بەریتانی توانیی ژەنراڵا (ئۆگستۆ بینۆشیە)ی دیكتاتۆری چیلی لە شاری لەندەن دەستگیر بكات، كە لەلایەن دادگای نێودەوڵەتییەوە داواكراو بوو بە تۆمەتی كوشتنی هاووڵاتیان ‌و تاوانی دژ بە مرۆڤایەتی ‌و لە دەست دادگا هەڵاتبوو.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 2003، ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی پرۆژە بڕیارێكی ئەمریكای پەسەند كرد، بۆ ڕەوانەكردنی هێزی فرەنەژاد بۆ ناو خاكی عێراق كە لەلایەن ئەمریكاوە فەرماندەیی بكرێت بەبێ‌ دەستنیشانكردنی كاتی گێڕانەوەی سەروەریی بۆ عێراقییەكان.
-    ڕۆژی 16ی تشرینی یەكەمی ساڵی 2009، ئەنجومەنی مافەكانی مرۆڤی سەر بە ڕێكخراوی نەتەوەیەكگرتووەكان بە زۆرینەی دەنگی ئەندامەكانی ڕەزامەندیی لەسەر ڕاپۆرتێكی لیژنەی (گۆلدستۆن) پیشاندا كە تێیدا هێرشی سوپای ئیسرائیلی بۆ سەر كەرتی غەززەی فەڵەستین مەحكوم دەكرد.
-    ئەمڕۆ بە ڕۆژی جیهانیی خۆراك لە قەڵەم دەدرێت ‌و لەلایەن ڕێكخراوە جیهانییەكانەوە بە تایبەت ڕێكخراوی خۆراك ‌و كشتوكاڵا (فاو) گرنگیی تایبەت بەم ڕۆژە دەدرێت ‌و ڕاپۆرت ‌و لێكۆڵینەوەی ورد لە بارەی خۆراك ئەنجام دەدرێت.